Տեր Պողոսն իր հոգին տաքացնում էր Աստծո հետ մի յուրօրինակ մենախոսությամբ ու երկա՜ր,երկա՜ր զրույցներով: «Ի սկզբանե էր բանն և բանն էր առ աստված»: Նրանց զրույցը մի լուռ համերաշխություն էր երկուսի միջև: Աստծո խոսքը նրա համար վերածվել էր երգեհոնի հնչյունների, պատերի զարդանաղշերի անգամ աստվածաշնչի կաշեկազմի բույրի. Աստված նրա համար ամենուր էր:
Նա վայելում էր միայնության երջանկությունը:
Տեր Պողոսը ավելի քան տարօրինակ էր Անուշի համար: Մոմավաճառի իր սենյակի տամկացած պատուհանից անընդհատ հետևում էր նրան ու չէր հասկանում: Մենակությունը Անուշի համար իր խուցն էր, որը բանտի կերպարանք էր ստանում: նա չէր հասկանում որ մենակությունը մարդուն կարող է դարձնել անսահմանորեն ազատ, եթե, իհարկե այն միտումնավոր բանտ չես սարքում քո համար: Մի անգամ նա նույնիսկ լսեց, թե բժիշկն ինչպես համոզված շշնջաց մի ծերունու, որը բողոքում էր մենակությունից. «Դուք մենա՞կ եք, ի՜նչ բախտավոր եք».....
Տեր Գարեգինի արհամարանքը հետզհետե տեղի էր տալիս: Նա սկսել էր կատաղության չափ նյարդայնանալ Տեր Պողոսի լռությունից:
Սկսեցին արածվել շշուկներ: Շշուկները բումերանգի տեսքով վերադարձան և թափ առած մտան եկեղեցի` խե՜նթ է..... Տեր Պողոսը ոչինչ չասաց, միայն թոթվեց ուսերը:
Հետո սկսվեցին տարօրինակ հայացքներ, տարօրինակ հարցեր, որոնք ձնագնդիի պես գլորում ու մեծացնում էին շշուկները` խե՜նթ է..... Տեր Պողոսը` անհաղորդ այս ամենին, վայելում էր իր մենությունն Արարչի հետ, մինչդեռ գմբեթի ճեղքերից ներս թափանցող լույսը փոշիներից ոսկի էր սարքում ու լցնում նրա գլխին:
Անցյալի ու ներկայի սահմանագծում անփոփոխ առօրյան էր, մինչև մի օր կատարվեց անսպասելին......
Տարբեր էին նրանք` ի պաշտոնե քահանա Տեր Գարեգինն ու կոչումով հոգևորական Տեր Պողոսը:
Տեր Պողոսն իր աշխարհիկ կյանքից գեղեցիկ հուշեր ուներ պահած և երջանիկ էր: Երջանիկ էր քանզի հասկացել էր, որ երջանկությունը հուշերից չի բաղկացած, հուշերն են, որ երջանկության խտացումներ են: Նրա ներկայիս երջանկության մասն էին կազմում նաև Տեր Գարեգինն ու Անուշը, քանզի իրեն մենակ էին թողնում իր հետ:Նա վայելում էր միայնության երջանկությունը:
Տեր Պողոսը ավելի քան տարօրինակ էր Անուշի համար: Մոմավաճառի իր սենյակի տամկացած պատուհանից անընդհատ հետևում էր նրան ու չէր հասկանում: Մենակությունը Անուշի համար իր խուցն էր, որը բանտի կերպարանք էր ստանում: նա չէր հասկանում որ մենակությունը մարդուն կարող է դարձնել անսահմանորեն ազատ, եթե, իհարկե այն միտումնավոր բանտ չես սարքում քո համար: Մի անգամ նա նույնիսկ լսեց, թե բժիշկն ինչպես համոզված շշնջաց մի ծերունու, որը բողոքում էր մենակությունից. «Դուք մենա՞կ եք, ի՜նչ բախտավոր եք».....
Տեր Գարեգինի արհամարանքը հետզհետե տեղի էր տալիս: Նա սկսել էր կատաղության չափ նյարդայնանալ Տեր Պողոսի լռությունից:
Սկսեցին արածվել շշուկներ: Շշուկները բումերանգի տեսքով վերադարձան և թափ առած մտան եկեղեցի` խե՜նթ է..... Տեր Պողոսը ոչինչ չասաց, միայն թոթվեց ուսերը:
Հետո սկսվեցին տարօրինակ հայացքներ, տարօրինակ հարցեր, որոնք ձնագնդիի պես գլորում ու մեծացնում էին շշուկները` խե՜նթ է..... Տեր Պողոսը` անհաղորդ այս ամենին, վայելում էր իր մենությունն Արարչի հետ, մինչդեռ գմբեթի ճեղքերից ներս թափանցող լույսը փոշիներից ոսկի էր սարքում ու լցնում նրա գլխին:
Անցյալի ու ներկայի սահմանագծում անփոփոխ առօրյան էր, մինչև մի օր կատարվեց անսպասելին......
